Çerkez Ethem Kuvvetleri, Millî Mücadele başlarında, düzenli ordu birlikleri kurulmadan önce, ulusal harekete karşı başlayan isyanların bastırılmasında (Ahmet Anzavur, Hilâfet Ordusu, Düzce-Bolu-Adapazarı ve Yozgat isyanları) önemli rol oynamıştır. Bu başarılarından dolayı Çerkez Ethem Kuvvetlerine Büyük Millet Meclisi tarafından Kuvayı Tedibiye, Kuvayı Seyyare (Gezici Güçler) gibi sanlar verilmiş ve Çerkez Ethem Ulusal Kahraman ilân edilmiştir. Kardeşleri Tevfik ve Saruhan (Manisa) Milletvekili Reşit Beyle birlikte Türkiyede sosyalizmin kurulmasını savunan Yeşil Ordunun kurucuları arasında yer alan ve genel sekreterliğini yapan Çerkez Ethem, daha sonra oluşturulan Türkiye Halk İştirakiyun Fırkasıyla da yakın ilişkiler kurmuştur.

Yozgat İsyanını bastırdığı sırada Büyük Millet Meclisi Hükümetiyle ilişkilerini gerginleştiren Çerkez Ethem, bütün Kuvayı Millîye kuvvetlerinin düzenli ordu birliklerine katılması kararına karşı çıkmış (Aralık 1920), kendisini Umum Kuvayı Seyyare ve Kütahya Havalisi Kumandanı ilân etmiştir. Ali Fuat (Cebesoy) Paşanın yerine Batı Cephesi Kumandanlığına İsmet (İnönü) Beyin getirilmesinden sonra, başlangıçta uzlaşmacı bir tutum izleyen Ankara Hükümeti, daha sonra sert ve katı davranmış, bütün Kuvayı Millîye kuvvetlerini düzenli ordu birliklerine katmak ya da ortadan kaldırmak için silâha başvurmuştur.

Okuyucu Yorumları