Machiavellinin siyasal düşüncelerini anlamak için onun içinde yaşadığı dünyanın nasıl bir yer olduğunu hayal etmemiz, onun hangi psiko-sosyal koşullarda yaşam sürdüğünü bilmemiz gerekmektedir. Macviavelli, biricik dürtüsü hükmetme tutkusu olan bir hükümdarın, egemenliğini kurup sürdürmek için ne gibi araçlar kullanması gerektiğini de ayrıntılı bir şekilde dile getirmiştir. Ama bunu hangi amaçla yaptığı konusunda güvenle konuşmamız çok zordur. O, belki de özgür bir kitlenin mutluluğunu saltık bir şekilde, tek bir adama emanet ederken, bu tek adamın ne denli dikkatli olması gerektiğini göstermeyi istemiştir. Bu tek adam, hergün suikast korkusuyla yaşayan ve bu nedenle, kendi çıkarını büyük ölçüde kollamaya zorlanan; kitlenin iyiliğini düşünecek yerde ona karşı hileli önlemler alan biridir. Ve ben ileriyi çok iyi gören bu adamla ilgili görüşüme giderek daha çok sarılıyorum. Çünkü onun özgürlükten yana olduğunu ve ayrıca özgürlüğün korunması için de en sağlıklı öğüdü vermiş olduğu bilinmektedir. SPİNOZA

Okuyucu Yorumları