Frankfurt Okulunun kurucu üyelerinden ve 20. yüzyıl eleştirel düşünce dünyasının köşe taşlarından biri olan

Herbert Marcusenin 1969 yılında, bütün dünyanın halk ayaklanmalarıyla ve toplumsal hareketlerle çalkalandığı sıcak günlerde

yayımlanan kitabı Özgürlük Üzerine Bir Deneme ele aldığı konuları ve tespitleriyle günümüzde de önemini koruyor. Bu kısa ama

çarpıcı makale, Solun teorik ve pratik yeniden inşası ve eleştirel düşüncenin doğru mecralarda ilerleyişinin sağlanması açısından

mutlaka okunması ve derinlemesine irdelenip tartışılması gereken eserlerin başında gelir.

İleri endüstri toplumuyla rekabete giren sosyalist blok, bu rekabetin bir sonucu olarak, kendi hedeflerinden saparak rekabet ettiği

sistemin değerlerinin egemen olduğu bir sisteme kaymıştır. Bu kayma, Marcuseye göre, geleneksel özgürlük anlayışını geçersiz

kılmıştır. Artık, insanların gereksinimleri özgürce kendileri tarafından geliştirilmediği için, herkesten yeteneğine göre, herkese

gereksinimine göre ilkesinin işe yaramayacağı bir aşamadayız. Öyle ki, kendilerinin özgürce geliştirdikleri gereksinimlere sahip

olmadıkları sürece, üretim araçlarının işçiler tarafından sahiplenildiği durumda bile, toplum baskıcı bir toplum olabilir. Dolayısıyla,

özgürlüğünün olanakları başka yerlerde aramak gerekir. Marcuse de, Özgürlük Üzerine Bir Deneme kitabında, bu yeni durum

içerisinde özgürlüğün yeni olanaklarını aramaktadır.

Okuyucu Yorumları