Aristo (Aristoteles), içinde bilgi ile bilme etkinliğinin geçtiği her alana katkıda bulunmuş, Batı ve Doğu düşüncelerini etkilemiş en mühim birkaç filozofdan birisidir. Yunan politik hayatını kavramada eşsiz olan Aristo döneminde, Yunan medeniyetinin klasik dönemi, bugün anladığımız manasıyla demokrasiden bir takım farklılıklara haiz olunması ve şehir-devletin kalıplarının dışına çıkılmaması gibi nedenlerden dolayı siyasal ve toplumsal manada erimeye yüz tutmuştu. Bu süreç içerisinde kaleme aldığı eseri Politika, onun geniş ve tutarlı sistemindeki siyaset anlayışının olgun bir meyvesi olarak kabul edilir.

Eseri, hocası Eflatun'un Devlet'indeki diyaloglarla aktardıklarının eleştirisini de içermektedir. Politika'daki devlet iyi bir şey yapmak için toplanmış bir bütündür ve Aristo için devlet şehir-devlettir. Eflatun'daki, devletin ne kadar büyükse o kadar iyi olacağı anlayışının tersine Aristo'nun devleti, siyasette herkesin etkin olmasını gerektiren küçük bir birimdir ve insanın doğasına uygun esas yönetim şeklidir. İnsan politik hayvandır sözüyle vurguladığı tam olarak da budur. İyi olan iki şeyle mümkündür; ahlâkî ve entelektüel etkinlik. Eserde kölelik, servet edinme, yurttaşlık, anayasa, krallık, devlet yapısı ve devletlerin yanlış işleyen yanları gibi konular ahlâkî boyutlarıyla sistematik olarak tümevarımcı yöntemle izlenir.

Eflatun'un Devlet'inden sonra Aristo'nun Politika'sını yeni bir tercümeyle okuyucularımıza sunuyoruz.

Okuyucu Yorumları